Հնարավոր է՞ արդյոք Հայաստանում անշարժ գույք ձեռք բերել կրիպտոարժույթով

Կրիպտոարժույթը վաղուց ամրապնդել է իր դիրքերը աշխարհում։ Թվային ակտիվները ճանաչում են ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Սինգապուրում, Ավստրալիայում, Գերմանիայում, Ֆինլանդիայում, Բելգիայում եւ այլուր: Թվային փողերով կարելի է անել գնումներ, վճարել ծառայություններ եւ նույնիսկ գնել անշարժ գույք:  

Դիտարկենք Հայաստանում կրիպտոարժութային շուկայի կարգավիճակը, ինչպես նաև հասկանանք Հայաստանում իրական տուն գնելու հնարավորությունը թվային գումարով ։ 

Հայաստանի կառավարությունը չի շտապում օրինականացնել թվային ակտիվները։ Այս պահին երկրում թվային ակտիվների օրենսդրական կարգավորում չկա, որի հետ կապված Հայաստանում արտարժույթի հետ կապված բոլոր գործառնությունները անօրինական են: Այնուամենայնիվ, այդ գործողությունները արգելված չեն եւ սահմանափակված չեն, չնայած այն փաստին, որ դեռեւս 2015 թվականից Հայաստանի Կենտրոնական բանկը քաղաքացիներին նախազգուշացրել է կրիպտոարժույթ ներդնելուց: Այս պահին ՀՀ կենտրոնական բանկը, ԿԲ նախագահի տեղակալ Հովհաննես Խաչատրյանի խոսքով, ցանկանում է կարգավորել կրիպտոարժույթի շրջանառությունը, սակայն «իր տեմպով, առանց շտապելու»:  

Փոխանակումը, ինչպես նաեւ առք ու վաճառքը կրիպտոարժույթի Հայաստանում գտնվում է «գորշ գոտում», բայց դա չի խոչընդոտում  կրիպտոարժույթների փոխանակման կետերի եւ նույնիսկ կրիպտո տերմինալների գործունեությանը:

Դեռևս 2017-ից Հայաստանում ոլորտի մոնիթորինգի հարթակներ են ստեղծվել։ Երկրում կազմակերպվել է բլոկչեյն տեխնոլոգիաների հանձնաժողով, որի կազմում աշխատում են փորձագետներ ոմ կրիպտո արդյունաբերություն ոլորտում տարբեր երկրներից: Նրանք տեղական իրավաբանների հետ համատեղ արդեն հասցրել են քննարկել Հայաստանում կրիպտոարժույթի գործունեության տարբերակները եւ խորհրդատվություն անցկացնել բիզնեսի ներկայացուցիչների հետ: Փորձագետները պնդում են, որ Հայաստանը թվային փողերի զարգացման կենտրոն դառնալու ներուժ ունի։ Գնել բնակարան կրիպտոարժույթով, այն ռիսկային է, հիմնականում պայմանավորված է փոփոխականության (կտրուկ տատանումների ընթացքում): Այնուամենայնիվ, Գերմանիայում, օրինակ, նման գործարքները լիովին օրինականացվել են ։ Գնորդը վճարում է փոխանցելով իր  կրիպտո դրամապանակից  վաճառողի դրամապանակին։ Հաստատումից հետո փոխանցման միջոցների, նոտարը գրանցում փոխանցումը սեփականության իրավունքի միասնական գրանցամատյանում անշարժ գույքի. Գործարքի մասնակիցները վճարում են նույն հարկերը, ինչպես բանկային փոխանցման գումար.

ԱՄՆ – ում նման գործարքների գամար փնտրում են միջնորդը, որը թարգմանում թվային գումար պաշտոնական արժույթըի.  

Հայաստանի պարագայում նման գործընթացին կարող էր նպաստել թվային դրամի ստեղծումը ԿԲ-ի և նախարարությունների հետ, Դա քրտնաջան գործընթաց է, բայց կա միջազգային գործընկերների փորձ ։ Այնուամենայնիվ, շուկայի ներկայացուցիչները հայտնում են, որ Հայաստանում եղել են դեպքեր, երբ նոտարի մոտ կանխիկ հաշվարկներն իրականացվել են կրիպտոարժույթով, այսինքն ՝ գնորդը վաճառողին փոխանցել է կրիպտոարժույթին համարժեք անշարժ գույքի ձեռքբերման գումարով, եւ երկու կողմերն էլ հաստատել են նոտարին, որ հաշվարկը կատարվել է, եւ կողմերը միմյանց նկատմամբ պահանջներ չունեն: Բայց քանի որ դա շատ անհատական պահ է  եւ նա չունի ընթացակարգային միջոցներ, պահանջվում է շատ ուշադիր լինել:

Ինչպես՞ մանրամասն տեղի է ունենում անշարժ գույքի առք ու վաճառքի գործընթացը կրիպտոարժույթով 

Որպեսզի ապացուցի օրինականությունը ծագման կրիպտոարժույթի, պետք է փաստաթղթավորվեն յուրաքանչյուր փուլ ձեռքբերման կրիպտոարժույթը. Անշարժ գույքի գործարքների փորձագետները խորհուրդ են տալիս օգտագործել արժույթը, ինչպիսիք են Bitcoin, Ethereum (կամ» Եթեր») եւ USDT.  

Հայաստանի կրիպտոշուկա-ի զարգացման կանխատեսումների մասին մենք հարց ուղղեցինք Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարարությանը: 

Մեջբերենք Էկոնոմիկայի նախարարության տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչության պատասխանը ՝ առանց ռուսերեն թարգմանության փոփոխության.

«Ձեր հարցման վերաբերյալ տեղեկացնում ենք, որ Հայաստանում կրիպտոարժույթի ներդրման առնչությամբ Էկոնոմիկայի նախարարության կողմից նախաձեռնվել և ընթանում են համապարփակ քննարկումներ ոլորտի ներկայացուցիչների, Կենտրոնական բանկի և այլ գործընկերների հետ համատեղ: Քննարկվում են հնարավոր կարգավորման առարկաները և ձևերը, ինչպես նաև դրա տնտեսական և ֆինանսական նպատակահարմարությունը:»

Հունիսի 1-ին ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեի նախագահ Ռուստամ Բադասյանը խոսեց կրիպտոարժույթների ոլորտի կարգավորման թեմայով: 

"Աշխարհն արդեն գնացել է այս հարցի կարգավորման ճանապարհով ։ Մենք բազմիցս դիմել ենք Կենտրոնական բանկին ՝ խնդրելով կարգավորել այդ խնդիրը, քանի որ հակառակ դեպքում ստեղծվում է սողանցք բազմաթիվ ստվերային գործարքների համար, որոնք իրենց մեջ կրում են հարկումից խուսափելու հետ կապված լուրջ ռիսկեր։ Հենց այդ պատճառով էլ այդ հարցի շուտափույթ լուծման անհրաժեշտություն կա", - նկատել է Բադասյանը: